It’s “the inputs” not “the outputs” that are relevant to know! Huiswerk voor LTO. Vlees en CO2 blijft een lastig thema.

Op alle social media, websites en kranten blijft het onderwerp vlees populair. Vrijwel altijd wordt data hergebruikt en voor waar aangenomen. Naast het argument dat veeteelt dieronvriendelijk is, is het argument tegen vlees eten vrijwel altijd: het is slecht voor het milieu. Recent nog een NRC artikel met discussie erover in Katinka’s FB-lijn. En een prima maar warrige lijn op Foodlog. NRC en FTM pleiten beide voor de komst van Kweekvlees, een technologie waar ik zelf niet zo’n heil in zie.

Nu denk ik dat vooral de groei van de wereldbevolking en ons consumptie gedrag per persoon slecht is, en dat een matige consumptie van vlees echter ook gezond voor de mens is. We moeten uiteraard niet zoveel vlees eten zoals een gemiddelde Amerikaan. Flexitarisme (incluis consumptie van vis) is voor u en mij waarschijnlijk het gezondst (zie ook #softpaleo).

Zoals we nu leven extraheren we op grote schaal olie, gas, kolen, maar ook andere mijnbouwproducten zoals fosfaat en zonder deze producten gaat het technische gewoon niet. Maar ja, waarom zouden we ons leventje nu aanpassen? Nee, in de jaren 70 voorspelde de Club van Rome al dat het ‘niet zou gaan’, maar fundamenteel ons gedrag aanpassen, dat zit er nu bijna 50 jaar na dato (nog) niet in.

Terug naar het vlees-voorbeeld. We zouden 15.000 liter water gebruiken per kg rundvlees. Het zal, maar regenwater mag je echt niet vergelijken met drinkwater. En oerwater uit de diepere lagen onder de woestijn pompen om wasserbommen te maken is van andere orde dan ons drinkwater dat heel efficient en goedkoop gemaakt wordt in Nederland. Kortom, het gaat maar heel beperkt om de hoeveelheid. Het gaat wel om de kwaliteit van het water (en de bron). Maar dat rekent zo lastig ;-). 15.000 liter water wordt plotseling maar 450 liter drinkwater. 10 dagen douchen staat gelijk aan 1kg rundvlees. Maar ja wie eet er 1kg rundvlees per 10 dagen? Kortom, kijken we naar waterverbruik dan is douchen onduurzamer en heeft de NRC dus ongelijk.

Waarom gaan deze sommen nu keer op keer mis. Simpel, we hebben de gewoonte om te kijken naar de outputs en maken daarbij geen onderscheid in kwaliteit. We moeten aar de inputs kijken. Een m3 drinkwater is ongelijk aan een m3 regenwater uit Nederland. En een m3 regenwater in de woestijn heeft een andere milieukwaliteit dan een m3 regenwater dat in Nederland valt. CO2 en CH4 dat wordt uitgestoten door een koe dat op een stukje grasland leeft, mag je niet vergelijken met mijn benzine auto die CO2 uitstoot dat eerst olie/gas/benzine was. Kortom, de lange termijn C-bronnen zijn funest, maar korte termijn C niet. 

Hoe deze sommen dan wel juist te uit te voeren? Simpel we moeten gaan kijken naar de inputs en deze volgen. Rondom opwarming van de aarde geldt dan: welk gedeelte van de totale jaarlijkse kolen/olie/gas wordt direct en indirect gebruikt om een stukje vlees te maken. De meeste bronnen vertellen je dat van alle uitstoot (output’s) er 12-18% gerelateerd is aan Vlees. Mijn vraag is, hoeveel hiervan is kort CO2-equiv en hoeveel ui de lange C-cyclus. Ik denk dat als je naar de inputs zou gaan kijken, dit veel lager ligt. Ik denk dat de Amerikanen daarom gelijk hebben en dat maar 4% vd kort-C emissies landbouw gerelateerd is, en dat dus maar 1-2% totaal aan vlees toegewezen mag worden.

Een praktische tip? We hoeven alleen maar te gaan kijken waarvoor onze olie en gas gebruikt wordt. Bij de bron (inputs) dus beginnen en niet bij de emissies. Hendrik Kaput heeft gelijk. Het LEI rapport geeft ook geen uitkomst. De orde grootte van de getallen worden denk ik:

• De natuur levert 95-98% van alle CO2 emissies (dus kort cyclus, verrotting, vulkanen)
• De mens levert dus maar een paar procent extra. En ja die paar procent is veel te veel, dat snap ik. Ik zal dat t.z.t. nog eens voorrekenen (groei van de concentratie CO2 in de lucht is ongeveer 0,5% per jaar, lijkt weinig maar verloopt exponentieel).
• Van de paar procent die die mens produceert (die dus via gas/kolen/olie in de atmosfeer komt), is 5% kortcyclus landbouw, en daarvan misschien de helft vlees gerelateerd. Dus misschien wordt er 2-3% olie/gas/kolen direct of indirect bij de vleesproductie gebruikt. Ik geloof de 15%-18% getallen daarom niet.
• >95% van onze olie wordt gebruikt voor transport, industrie (staal!), olie-raffinage, verwarming van onze huizen, koken, etc etc.

Het werkelijke punt om ons zorgen over te maken?

• We hebben teveel mensen… stop dus met het maken van kinderen.
• We ‘stoken’ teveel … stop met gas-verbranden t.b.v. een warm huis of airco.
• We reizen (vliegtuig en auto) teveel … dus thuiswerken en in NL op vakantie.
• De industriële processen verspillen veel te veel warmte en energie.
• We extraheren teveel gas/olie/kolen/fosfaat uit mijnen; in een te korte tijd.
• De transitie naar zon en wind (geen oplossing!) verloopt nog veel te traag.