Offtopic topic : Steve Jobs 1955-2011 was de onredelijkheid zelve

Dit is vierde keer dat ik aandacht besteed aan Apple op dit blog. De derde keer schreef ik dat ik er eigenlijk geen gewoon van zal maken. Maar na het overlijden van Steve Jobs, heb ik toch wel even de behoefte om nog wat op papier te zetten. Het succes van Apple heeft namelijk alles te maken met de manier van leidinggeven van Steve Jobs. En innovatiekracht van een organisatie en leiderschap hebben heel veel met elkaar te maken.

Zonet las ik een goed stuk in de Volkskrant van Eric Bartels met de titel "Goddank was Steve Jobs de onredelijkheid zelve". Lees dat stuk nog eens goed door zou ik zeggen. En bekijk daarna nog de TED lezing van Simon Sinek "How great leaders inspire action". Simon Sinek haalt in zijn lezing ook nog eens Chrossing the Chasm van Moore aan (en dat is ook verplicht leesvoer voor mensen die met vernieuwing bezig zijn).

 

Philips doet het slechter dan Apple omdat het door 'hoe-mensen' wordt geleid, en niet door 'waarom-mensen' als Jobs. Apple kijkt nooit naar producten van concurrenten om inspiratie op te doen De meeste zakenmensen worden gemotiveerd door het resultaat van het ondernemen: geld, macht en roem. Voor Steve Jobs was dat resultaat hooguit een gevolg van het optimaal helpen van mensen. Ondernemen was voor hem mensen blij maken. Dat lijkt zo logisch, maar de meeste CEO's zijn helemaal niet gericht op mensen blij maken, maar op geld verdienen, status en macht. Mensen blij maken is voor deze leiders een middel tot het doel geld, macht en roem. Pain in the ass Steve Jobs was een kunstenaar-zakenman: idealistisch, gedreven en altijd op schepping gericht. Jobs werd een lastig man gevonden. Een dictator. Een pain in the ass. De grote Ierse schrijver George Bernard Shaw schreef ooit: 'Redelijke mensen proberen zich aan de werkelijkheid aan te passen. Onredelijke mensen proberen voortdurend de werkelijkheid aan zichzelf aan te passen. Daarom is alle vooruitgang te danken aan onredelijke mensen'. Steve Jobs was misschien wel de meest onredelijke man die ooit heeft geleefd. Maar daarin schuilt juist zijn genialiteit. Onredelijke mensen zijn namelijk helemaal niet onredelijk, maar ze worden onredelijk gevonden. Waarom? Omdat ze niet doen wat de gemiddelde mens doet. De meeste mensen zijn voortdurend gericht op sociale acceptatie. Ze passen zich aan de groep aan in de hoop niet te worden verstoten. Daarmee wordt iedere vernieuwing in de kiem gesmoord. Alles is aanpassing aan het gemiddelde. Somerset Maugham heeft daarover gezegd: 'Alleen middelmaat vindt iedereen aardig'. En dat klopt als een bus. Als iedereen zich aan iedereen aanpast, is alles het gemiddelde. Mensen als Steve Jobs doen dat niet. Waarom Steve Jobs werkte bij Apple steevast van waarom (waarom doen we wat we doen?) naar hoe (hoe doen we dat dan?) en dan naar wat (wat doen we dan?). Ofwel: van strategie (visie) naar tactiek (planning) naar uitvoering (executie). Hij liet zijn werkwijze (hoe) alleen maar beïnvloeden door zijn waarom en nooit door het wat of de buitenwereld. In gewone mensentaal: producten worden bij Apple alleen maar ontwikkeld vanuit een eigen waarom, ofwel vanuit een bepaald idee hoe mensen blij gemaakt kunnen worden. Apple kijkt nooit naar producten van de concurrentie om inspiratie op te doen voor eigen producten. Nagenoeg elke concurrent van Apple doet dat wél. Kijk maar naar de producten van Samsung. Het is veel eenvoudiger om te sturen op sociale acceptatie en politieke correctheid. Heel veel leiders doen dat. Bij Philips zien we dat al jaren gebeuren. De omzet van Philips bedroeg in 2010 36,9 miljard dollar, die van Apple 65,5 miljard. Philips doet dat met 120 duizend medewerkers en 3.500 producten, Apple met 28 duizend medewerkers en 35 producten. De waarde van Apple bedroeg vorige maand 348 miljard, die van Philips 19 miljard. De waarde van Philips is dus maar 70 procent van de jaarlijkse omzet. Bij Apple is dat 500 procent. De waardeschepping per product is bij Philips 5 miljoen, bij Apple 9 miljard. Dat zijn astronomische verschillen. Hoe dat komt? Bij Philips staan al jarenlang hoe-mensen aan het roer. Proceduremensen, apparatsjiks, managers, corporate climbers. Het bedrijf wordt gestuurd op puur financiële parameters en kalft dus langzaam maar zeker in waarde af. Apple Inc. is de rijkste onderneming op deze aarde geworden door juist niet de rijkste onderneming op deze aarde te willen worden. Eric Bartels is publicist, spreker en 'succes-strateeg'.