Olietankers en Zodiacs - Verandering als enige constante factor & vrijblijvend advies voor grote bedrijven.

Vorig jaar in mei 2012 werd ik gevraagd om een gesprek te hebben met een grote internationaal opererende drankenfabrikant. Een groot team van blauwe pakken kwam langs in Nederland om te praten over innovatie en voeding. Na mijn korte pitch over ons bedrijf TOP werd ik gevraagd of ik ook advies had over innovatie-processen binnen grote bedrijven. Nu dat had ik wel. Deze adviezen staan immers al jaren op mijn blog, en komen oorspronkelijk uit de systeemkunde wereld. Harold van Garderen heeft me hierin jaren geleden opgeleid gedurende de hoogtijd dagen van Community of Talents (#CoT).


Terug naar het de grote drankenfabrikant. Mijn adviezen kwamen op het volgende neer:
  • Denk niet vanuit groot R&D of Innovatie afdelingen. Deze zijn niet creatief en creĆ«ren een ‚monocultuur’, zeker bij grote organisaties. 
  • Start veel kleine(re) projecten en durf te verspillen. Stop voldoende geld -minimaal enkele tonnen- in de projecten en zet je beste mensen erop. En je beste mensen dien je wel een vangnet te geven, noem het maar een terugkom garantie.
  • Laat deze projecten „los” en heb vertrouwen in je eigen mensen. Loslaten betekent 'buiten de structuren van de grote organisatie'. Laat ze denken als een start-up. Grote multinationals zouden interne-incubators moeten starten.
  • De extern geplaatste projecten krijgen maar 1 randvoorwaarde mee. Meldt je weer bij de centrale organisatie als er 'succes' is. 
In de systeemkunde wordt dit ook wel safe-fail genoemd. Veilig falen dus. Innovatie is namelijk gebaad bij verspilling, bij experimenteren en accepteren dat er soms ook projecten mislukken. 


Wat is daar voor nodig? Vertrouwen en ruimte! De MBA-manager die denkt dat hij creativiteit en innovatie kan sturen via zijn spreadsheet zal eerder innovatie killen dan stimuleren. Maar natuurlijk wel in een safe-fail setting. Een metafoor die we daarbij gebruiken binnen TOP is „de olietanker en de zodiacs” metafoor. Deze metafoor heeft twee kanten. Een olietanker is stabiel, koersvast, en kan tegen een flinke storm, maar een olietanker is ook zeer lastig te bewegen. En zodiacs zijn goedkoop, flexibel, snel (en een beetje kwetsbaarder).

En kunnen bewegen is -in een maatschappij in transitie naar de 6e cyclus van kondratief- nu juist harder dan ooit nodig. Ik noem dat „de enige constante factor is dat morgen anders is”. Bedrijven -groot en klein- hebben er daarom baat bij om te kunnen zwermen en vooral te voorkomen dat procedures en de bedrijfs DNA blokkerend gaan optreden. Ook olietankers moeten dus leren bewegen, en dat verloopt dus via het loslaten van heel veel ‚zodiacs’. Heinz laat binnen 1 jaar zien dat innovatiecentra niet werken. Unilever was daar lang geleden al achtergekomen. Ik denk dat FrieslandCampina ook binnen 3 jaar tot die conclusie gaat komen. Nu nog EZ laten inzien dat topinstituten of PPS-en ook niet tot meer innovatie leidt. En universiteiten zijn er echt alleen voor opleiding en niet voor innovatie.

Grote ontwerpen werken niet (meer) .... maakbaarheid (voorzover die al heeft bestaan) ook niet meer. Overheden en grote bedrijven zouden zich dat moeten gaan realiseren. 

De metafoor van de Olietankers en Zodiacs is ook opgenomen in het ruwe materiaal van Making Progess the movie. Eerdaags zal ook dit fragment online gezet worden. Bij de 2012 versie van TopTechnologyTalks benoemde ik de metafoor ook al (vanaf 9:35). En bij een lezing bij een groot Nederlands bedrijf precies een jaar geleden ook al. Dit laatste bedrijf is overigens -net zoals de drankenfabrikant uit mijn inleiding- nog niet in beweging gekomen.

Tegen alle grote bedrijven zeg ik daarom regelmatig: "ook olietankers kunnen zinken, en het Romeinse rijk heeft ook niet eeuwig bestaan. Ga bewegen. Durf los te laten."





Reacties

Populaire posts van deze blog

In het Zonnetje gezet: Het gelijk (in mijn ogen) van Katans mening rondom voedingswetenschappen.

Technologie is de volgende stap in onze evolutie - Hoe Darwin en Technologie gekoppeld zijn

Teun is geen journalist maar een slim ondernemer. En ook ik heb mijn twijfels bij de ADH-cocnept : een schijnprecisie die er niet is in de praktijk.