#Softpaleo voedingsadvies van Melchior Meijer

Even schaamteloos gepikt van Melchior Meijer's blog. Gewoon helder toegelicht wat Paleo (ook wel jagers-verzamelaars of oerdieet genoemd) zo'n beetje inhoudt aangezien ik er wekelijks vragen over krijg. Ik maar er bewust #softpaleo van, aangezien ik van mening ben dat een paar keer per week zondigen (friet! een bakje dikke vette yoghurt, vermicelli in de soep, en aardappels gebakken of gekookt) best kan. Verder is het simpel. Eet zo min mogelijk brood en andere tarwe producten. Beperkt zuivel. Eet je ongans aan groente. Fruit 2stuks maar ook niet veel meer. etc etc. (lees deze adviezen van een chemische procestechnoloog maar gewoon. Het is niet ingewikkeld).

PS meer weten over gezonde voedingspatronen?
- Nederlandse pot is het gezondste (mits aangepaste ontbijt en lunch)
- Frits Muskiet: ‘Onze voeding moet gebaseerd zijn op eetpatroon oermens’
- No comment - Robert H. Lustig - Fat Chance, Fructose 2.0
- #Softpaleo voedingsadvies van een chemische technoloog met specialisatie voedseltechnologie niet opgeleid in voeding en gezondheid
- Algemene stukken over voeding en gezondheid.
- Koolydraat als energiesluitpost 

Nothing in biology makes sense, except in the light of evolution

Theodosius Dobzhansky, geneticus en evolutiebioloog (1900-1975)

Wat is de beste voeding voor een visdief? Okay, inkoppertje. En voor een tijger? Ook niet al te moeilijk, al vinden zelfs sommige dierenartsen het gek dat haar nichtje de huispoes tegenwoordig zo vaak diabetes krijgt (hint: kijk even hoe veel meel er in de brokjes en het blikvoer zit). Wat is de beste voeding voor een mens? Hartvriendelijke volle granen, nog meer hartvriendelijke volle granen, andere complexe koolhydraten, groenten en fruit, magere zuivelproducten, verantwoorde broodsmeersels met veel hartvriendelijk linolzuur en af en toe een stukje mager vlees. Of kip. Of vis. Maar die laatste drie hoeven niet. Suiker met mate – in Nederland is zo’n 30 kilo per persoon per jaar matig – kan he-le-maal geen kwaad. Suiker is een volmaakt onschuldige bron van energie.

Aldus de schijf van vijf. Aldus onze talrijke hoogleraren humane voeding. Aldus ons nog veel talrijker diëtistenkorps (Hanny Schaft-achtige uitzonderingen daargelaten).

Tot zo’n 10.000 jaar geleden, een oogwenk in de tijdspanne van onze evolutie, aten alle mensen op aarde gedurende een periode van twee miljoen jaar een combinatie van vlees, beenmerg, vis, schaaldieren, insecten, vogeleieren, eetbare knolgewassen, noten, eetbare bladeren en stronken (‘groenten’) en fruit. Hun voeding varieerde enorm met de geografische locatie, maar één of meerdere van deze items vormde(n) per definitie de hoofdmoot van hun eten. Mensen raakten aangepast aan deze relatief laag glycemische, vullende, micronutriëntrijke voeding, rijk aan ondermeer omega-3 vetzuren, choline en jodium. Deze voeding bezorgde ons ondermeer onze grote hersenen. Kort door de bocht zou je kunnen zeggen dat onze genetische blauwdruk deze jager/verzamelaarsvoeding ook nu nog verwacht. Zoals de blauwdruk van een paard gras verwacht. Die van een visdief vis (voor als je nog zat te gissen). Wij zijn een vangstvolk, levend in een postindustrieel tijdperk.

Paleo = Vlees (het hele beest), vis (het hele beest), eieren, schaaldieren (garnalen!), zetmeelrijke knolgewassen (enkele gekookte aardappelen per dag horen hier volgens mij bij als je glucosemetabolisme intact is), groenten, fruit, (kokos)noten, kortom alles dat ooit liep, kroop, zwom, vloog, in de grond zat of aan een boom hing en niet giftig is.

10.000 jaar geleden – en bij ons nog aanzienlijk later – ging de mens graan (graszaad) verbouwen en beesten melken. Ons genoom was niet aangepast aan deze volstrekt nieuwe voedingsmiddelen. Wereldwijd zie je in de fossiele resten dat deze overgang gepaard ging met een medische catastrofe zonder precedent. De levensverwachting kelderde, onbekende ziekten als diabetes, autoimmuunziekten, hart- en vaatziekten en kanker deden hun intrede. De mensen met een genotype dat hier echt niet tegen kon, werden weg gewied. Wij zijn nazaten van mensen die ondanks die extreme overgang de reproductieve leeftijd haalden. Daarna deed de evolutie niet zo veel meer voor ons. We overleven, kunnen onze genen doorgeven (erg goed zelfs) maar sommigen (velen?) betalen de prijs in de vorm van een voortijdig falende gezondheid. In de laatste 150 jaar maakten we de mismatch tussen omgeving en genoom nog veel groter, met de introductie van met name geraffineerde suiker (glucose/fructose), plantaardige oliën, en stoffen die ons beloningssysteem en mogelijk zelfs onze energiethermostaat voor de gek houden. Zodat onze hersenen ondanks een propvolle tank denken dat er geen brandstof aan boord is en schreeuwen dat we meer moeten eten.

Elimineer: Granen en graanproducten, bonen, suiker, margarine, zuivel en plantaardige oliën (behalve olijfolie). Loop door de supermarkt met de ogen van een jager/verzamelaar/visser. Nog beter, koop vlees van vee dat heeft gegraasd.

In ‘Paleo uitgebreid’ zal ik uitleggen waarom het paleoperspectief slechts gebruikt kan worden als een kompas. Als we iets niet aten in het paleolithicum, wil dat nog niet per se zeggen dat het ‘dus’ slecht is. Maar zo’n ‘nieuw’ element moet wel met extra argwaan worden bekeken. En dan kan bijvoorbeeld zomaar blijken dat melk niet optimaal is, maar kaas onschuldig of zelfs gunstig. Ik zal ook uit de doeken doen dat modern onderzoek erop wijst dat niemand goed bestand is tegen de biologische oorlogvoering van graszaad, met name tarwe. Full blown coeliakie is het topje van een ijsberg van graanziekten.

Bottom line: paleo werkt. Het werkt krachtig. In kleine studies heeft het aangetoond af te rekenen met een waslijst kwalen. De mechanismen hierachter worden steeds duidelijker. Ook daarover later meer in het uitgebreide deel en in de FAQ-sectie. Voeding is overigens slechts één aspect van het paleoperspectief. Een belangrijk aspect, maar niet het enige. Stay tuned.

Intussen hier drie filmpjes van de Amerikaanse televisiedokter Kim Mulvihill. Ze had alle tekenen van het metabole syndroom en volgde onder begeleiding van nefrologe Lynda Frasetto (University of California) enkele weken een paleodieet. Mulivihill is een degelijke dokter. Ze was aanvankelijk sceptisch, maar de klinische resultaten waren zo overtuigend dat ze waarschijnlijk nooit meer terugvalt op de schijf van vijf.

Filmpje 1

Filmpje 2

Filmpje 3

Filmpje 4

Gecontroleerd onderzoek naar het effect van paleo op diverse parameters:

1. Frassetto LA, Schloetter M, Mietus-Synder M, Morris RC, Jr., Sebastian A: Metabolic and physiologic improvements from consuming a paleolithic, hunter-gatherer type diet. Eur J Clin Nutr 2009.

2. Jönsson T, Granfeldt Y, Ahrén B, Branell UC, Pålsson G, Hansson A, Söderström M, Lindeberg S. Beneficial effects of a Paleolithic diet on cardiovascular risk factors in type 2 diabetes: a randomized cross-over pilot study. Cardiovasc Diabetol. 2009;8:35

3. Jonsson T, Ahren B, Pacini G, Sundler F, Wierup N, Steen S, Sjoberg T, Ugander M, Frostegard J, Goransson Lindeberg S: A Paleolithic diet confers higher insulin sensitivity, lower C-reactive protein and lower blood pressure than a cereal-based diet in domestic pigs. Nutr Metab (Lond) 2006, 3:39. 

4. Jonsson T, Granfeldt Y, Erlanson-Albertsson C, Ahren B, Lindeberg S. A Paleolithic diet is more satiating per calorie than a Mediterranean-like diet in individuals with ischemic heart disease. Nutr Metab (Lond). 2010 Nov 30;7(1):85

5. Lindeberg S, Jonsson T, Granfeldt Y, Borgstrand E, Soffman J, Sjostrom K, Ahren B: A Palaeolithic diet improves glucose tolerance more than a Mediterranean-like diet in individuals with ischaemic heart disease. Diabetologia 2007, 50(9):1795-1807.

6. O’Dea K: Marked improvement in carbohydrate and lipid metabolism in diabetic Australian aborigines after temporary reversion to traditional lifestyle. Diabetes 1984, 33(6):596-603.

7. Osterdahl M, Kocturk T, Koochek A, Wandell PE: Effects of a short-term intervention with a paleolithic diet in healthy volunteers. Eur J Clin Nutr 2008, 62(5):682-685.

8. Ryberg M, Sandberg S, Mellberg C, Stegle O, Lindahl B, Larsson C, Hauksson J, Olsson T. A Palaeolithic-type diet causes strong tissue-specific effects on ectopic fat deposition in obese postmenopausal women. J Intern Med. 2013 Jul;274(1):67-76