Innovatie-Management - Deel 9 : Je hebt een raket en geen richting OF een richting maar geen voertuig.

Ik wordt vrij regelmatig gevraagd om mee te doen met 'brainstorms', inmiddels ga ik niet meer in op elke uitnodiging. Doe ik het wel, dan geef ik duidelijk van te voren aan wat onze bedrijfsfilosofie is. Onze uitgangspunten zijn heel simpel (1) alle kennis is gratis bij ons, (2) medewerkers zijn nooit gratis, (3) ideeën hebben een waarde en daar dien je dus zuiver mee om te gaan (en dus zijn ideeën ook niet gratis). Bij 'brainstorms' wordt je geacht om ideeën te komen 'geven', en dus maken ik altijd van te voren duidelijk dat ook uitgangspunt (3) dan geldt : "wij dragen geen eigendomsrechten over op onze ideeën".

Tegenwoordig ga ik zelfs verder **. Ook bij een betaalde advies-opdracht, dragen wij niet zomaar rechten over. Veel klanten zijn best bereid om ons een dagje in te huren (ook voor een brainstorm). Logisch toch dat dan rechten worden overgedragen? Nee, dat is niet logisch. Als ik een dag wordt ingehuurd, dan wordt ik betaald om advies te geven op basis van mijn parate kennis. Kortom ik wordt betaald voor mijn 'aanwezigheid' en niet betaald om met ideeën of inventies te komen. Zelfs niet als de opdrachtgever met een 'probleem' of 'uitdaging' komt.

Dit uitgangspunt ga ik nu proberen toe te lichten en hiervoor gebruik ik een simpele metafoor, de raket-metafoor.

Er zijn namelijk twee soorten technologie projecten. (a) Projecten waarbij het doel of de wens kan worden omschreven (=market pull); alleen de oplossing er nog niet is. Bij dergelijke projecten -ook wel problem solving projecten genoemd- is veel creativiteit, inzicht en het maken van slimme combinaties nodig. (b) Bij projecttype nummer twee is er een technologie, maar is er nog geen applicatie (of nog geen markt, of nog geen doel) (=technology push). De vraag wat kan je er mee, is dan niet voldoende beantwoord.

Het is heel gemakkelijk uit te leggen aan de hand van de raket-metafoor. Als een klant aan ons vraagt "ik wil naar de planeet mars, maar weet niet hoe daar te komen", dan is sprake van project (a). Als een klant vraagt "ik heb een voertuig, maar heb nog geen richting" dan spreken we over project type (b).



Raketten ontwerpen is heel erg lastig en risicovol en is totaal niet hetzelfde als onderzoeken of "gewoon" engineering. Bij het Sonder-Compaxo project is bij ons de uitdaging neergelegd "maak ons proces continue" (=project type a). Dat is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan, er zijn eerst zeker 10 concepten bedacht en 4 daadwerkelijk uitgevoerd, alvorens we de oplossing hadden bedacht. De oplossing is vaak te octrooieren, en daarom geven we dit soort ideeen nooit zomaar weg.



Bij Pascalisatie echter is de vraag "wat kunnen we doen met deze druk-technologie", hier gaat het veel meer om markt en productontwikkeling. Eerder heb ik geschreven over crossing the chasm, een technologie verkoopt zichzelf niet, en de creativiteit gaat dan zitten in het bepalen van de richting.

Beide type projecten hebben een eigen dynamiek en projectmanagement aanpak. De risico's zijn groot, en daarom duurt het zo lang voordat een nieuwe voedselproduct op de markt komt dat met een nieuwe technologie is gemaakt. Bij dit type ontwikkelingen, zie je dat er eerst een project (a) wordt ingezet, en gevolgd door een project (b). Dubbel risico dus!

** hoe ver en hoe formeel, hangt af van de relatie en het type bedrijf.

PS later zal helder worden waarom nu deel 9 verschijnt, terwijl de delen 4 tot en met 8 er nog niet zijn :-) Lees ondertussen wel alvast maar Deel 1, Deel 2, en Deel 3.

Aanvulling 5 januari 2010.
Ook de bekende schrijver en TV maker Wouter Klootwijk gelooft niet in gratis.