Over hoe technologie zich ontwikkeld - van proto naar grootschalig naar klein en vernet voor consumenten die het zelf doen.

Ik ben al lang van mening dat wij mensen en onze maatschappij zich vormen in cycli en dat deze cycli steeds harder lijken te gaan. Sterker, nog op welke tijdschaal je ook kijkt, het lijkt exponentieel te groeien. Hier ligt een giga probleem. Wij mensen kunnen dat niet meer bijhouden als individu. We kunnen als individu alleen lineair groeien terwijl onze samenleving exponentieel doorgroeit. Onze kennis en inzichten groeien collectief veel harder dan we als individu dus kunnen bevatten. Mijn vader is afgelopen maand 70 jaar geworden en tijdens zijn feestje had ik het voorrecht om een klein praatje te geven. Dit onderwerp leek me van toepassing. Ik vroeg met af hoe onze kleine neefje Jelle (in 2013 geboren) de wereld zou zien in 2085 over zeventig jaar. En ging tevens 70 jaar terug in de tijd toen mijn eigen vader geboren werd. Hoe zouden mijn open en oma aankijken tegen de komende 70 jaar in het jaar 1944. Ik heb zelf het idee dat het lijkt alsof de toekomst snel verloopt, elke dag is er weer een dag voorbij. Maar dat is gevoel. Ik denk dat onze toekomst juist steeds sneller op ons afkomt. Mijn afsluiting was daarom simpel. Carpe Diem, geniet van vandaag en vooral van elkaar.


Onze aarde bestaat ongeveer 4,5 miljard jaar. Het gros van deze tijd waren er alleen maar kleine eencelligen en plantjes. De huidige mens is pas 200.000 jaar oud. Na ongeveer 150.000 jaar (dus 50.000 jaar geleden) in midden afrika als jager verzamelaar -ik kom hier straks op terug- geleefd te hebben, besloten wij moderen mens de rest van de wereld in te trekken. Er waren overigens op dat moment 1000 keer minder mensen op deze aarde dan nu: maar enkele miljoenen, niet voor te stellen vind ik dat zelf. Laten we nog een paar grote stappen maken in de geschiedenis. 12.000 jaar geleden besloten we dat jagen en verzamelen minder effectief was landbouw bedrijven. Via Egypte en de oude grieken 3000 jaar geledennaar het Romeinse rijk. De donkere middeleeuwen eindigde in de vroegmoderne tijd -zo’n beetje toen Columbus Amerika herondekte- die doorliep tot de negentiende eeuw. 200 jaar geleden -vanaf de start van de industriĆ«le revolutie- veranderde helemaal alles. 5 grote economische bloeiperiode hebben we nu gekend. Ze worden cycli van kondratief genoemd en de crisis waarin we sinds 2008 aanbeland zijn, kenmerkt de grote transitie waarin we nu zitten. Niks geen ‘plotselinge’ ellende, gewoon voorspeld door grote denkers. Ik kom hier zo op terug.

Cycli die dus steeds sneller gaan. De drijvende kracht achter deze cycli is overigens technologie en de die wordt weer gevoed door onze intelligentie en creativiteit veroorzaakt door onze grote hersenen (met dank aan omega 3, vitamine D en het softpaleo-dieet overigens). Ik heb de overtuiging dat dat niet te stoppen is. Onze creativiteit zorgt voor technologie zorgt voor veranderingen die steeds sneller gaan. Het mechanisme van technologie ontwikkeling -je zou kunnen zeggen van de levensloop van technologie- vind ik zelf machtig interessant. Door informatie en kennis verlopen deze ontwikkelingen steeds sneller, maar ondertussen altijd wel weer volgens een vast patroon. Ik ben een 'gelovige' die net als Kelly denkt dat technologie een logische evolutionaire stap is.



Dat patroon ziet er grosso modo als volgt uit. Een uitvinder of innovator combineert twee (technische) fenomenen (of laat zicht inspireren door twee zaken uit de natuur) en is zo intrinsiek gemotiveerd voor zijn 'idee' dat het idee uitgewerkt moet worden tot een (klein) prototype. Over de psychologie van uitvinders en innovatoren kan ik niks zinnigs zeggen. Bij vrijwel elke uitvinding zie je dat het eerste begin vreselijk moeilijk is, veel geld en tijd kost, je veel weerstand ondervind. Deze fase kan niet verlopen via 'de crowd' denk ik. Hiervoor heb je een professioneel en klein team nodig. Het gros van de mensen die ik ken, stopt voordat er werkelijk een innovatie is, en blijft vooral fantaseren van het idee zelf. De basis van innovatie is dus "een Neue Combination (Schumpeter dus)". Voorbeelden hiervan zijn "zet een stoommotor op een koets en je hebt een auto", "digitaliseer een muziek-golf in nullen en enen en zet deze op een gramafoonplaat en je hebt een CD". "kijk naar de vleugel van een vogel en probeer deze mechanisch na te maken en je krijgt een vliegtuig". etc etc.

Als een uitvinder met een nieuw creatief idee het lef en de moed heeft om er iets aan te #doen, dan volgt dus de prototype fase. Zogauw er een prototype is, dan is het zaak om deze te tonen (nadat deze is beschermd ;-) ) aan potentiele gebruikers. Vaak zie je dat een technologie een middel is om een toepassing (of applicatie) te maken, in dat geval moet de toepassing of applicatie getoond worden aan de potentiele klant of gebruiker. Dit is eng. Dit is namelijk de fase dat er krititiek kan komen op het 'kindje' en de uitvinder is daar niet altijd even happy mee. Goed luisteren en rationeel beoordelen of die kritiek nuttig is en dan bijsturen is het algemene management-advies. Deze manier van werken wordt agile genoemd en verloopt via de interactie met derden (de omgeving). De fase naar een prototype en de lancering en bekendmaking bij gebruikers is overigens een fase die prima met subsidie of innovatie-leningen gestimuleerd kan worden.

In de praktijk wordt een prototype bij succes en interesse van potentieel gebruikers daarna heel snel opgeschaald. Dus van klein wordt het snel heel erg groot. Maar in deze fase wordt deze nieuwe technologie nog steeds maar weinig gebruikt. De technologie blijft daarom hoe groot ook nog duur en wordt daarom beperkt gebruikt. Een nieuwe technologie heeft zelden een kostenvoordeel en daarom moet er vooral gestuurd worden op andere (kwaliteit, gemak, gezondheids) voordelen. Dit laatste is duidelijk opgenomen in de "TOP technologie wetten". Voorbeelden hiervan zijn de mainfraime computer of grote MRI-scanners. Relatief weinig 'klanten' en zeer dure apparatuur. Grote en dure technologie ontwikkelen is een fundamenteel ander 'spel' als de ontwikkeling van massa consumentenproduten zoals Samsung of Philips doet.

En dan komt het. We zijn er nog niet. Grote dure technologie wordt daarna pas weer kleiner en goedkoper. Ik heb aan de universiteit en bij mijn eerste stageplek nog gewerkt op een mainframe computer met domme terminals. Pas daarna kwamen de personal-computers, en door verdere verkleining hebben we nu allemaal een supercomputer op zak in de vorm van een smartphone. Bij Auto's verliep het net zo. Eerst prototypes "proof of principles" daarna zware 'vrachtwagens' en uiteindelijk is de technologie verder verkleind via auto's voor rijken, naar auto's voor ons allemaal totaan segways aan toe. Technologie ontwikkelt zich dus niet gradueel, maar eerder disruptief volgens het mechanisme idee-proto-grootschalige_0_serie-verkleind-gedistribueerd_voor_de_consument. In voedseltechnologie zie je hetzelfde. Eerst een prototype en enkele gebruikers (die ook zelf weer innovators zin), daarna gelijk door naar de industrie (eerst MKB) dan doorgroeien naar zeer grootschalig industrieel (bijvoorbeeld Unilever) en daarna weer downgraden naar horeca, en uiteindelijk komt alles bij ons thuis in de keuken. De voorbeelden vanuit de medische sector zitten er ook aan te komen. Het gerucht gaat dat de iWatch van Apple sensoren heeft die ons gezondheid kunnen meten en bijhouden. Technologie ontwikkelt zich van een monopolie van en voor enkelen (zie ook de Dis van de Zonnekoning) naar een democratie voor en van ons allemaal. Best sociaal eigenlijk.

Gedurende de laatste fase van de levensloop van technologie neemt het aantal klanten exponentieel toe. Eerst maar een paar -de innovators- en uiteindelijk wordt het een massamarkt waarbij alle consumenten voor een faire prijs ook de technologie thuis kunnen krijgen. Een ieder die dit projecteert op voedseltechnologie, kan nu al een roadmap maken voor de toekomst. Voedselprinters gaan daar zeker in passen, maar ook de freshcube en de qooker zijn voorbeelden hiervan. En hoe meer 'apparaten' en 'machines' hoe meer gebruikers en hoe meer gebruikers hoe meer toepassingen/applicaties bedacht worden. Ook hier weer exponentiele verandering. Gaaf en verontrustend tegelijkertijd. Het is niet te stoppen. Technologie-ontwikkeling is als een groot organisme, groter dan wij nietige mensen. Het is niet anders.

Is het eindpunt voor alle technologie klein en gedistribueerd? Neen er zijn uiteindelijk twee mogelijkheden die als laatste stap ingezet worden. Het vernetten van de gedistribueerde technologie (denk aan internet waarbij de smartphones een knooppunt zin in een chaotische groot netwerk) of de technologie sterft uit doordat er een nieuwe disruptieve technologie de oude technologie wegvaagt. De komende tientallen jaren gaan niet alleen computers (internet), Wegen en energie (smartgrid) gedistribueerd en vernet worden. Ook binnen het eetsysteem zal dit gaan gebeuren. Tiny van Boekel schreef recent op foodlog een stukje over industrele productie. Ja, dat zet door, een zelf voedselverbouwen en koken maatschappij komt niet meer terug. Wat dan wel? Gedistribueerde fabrieken die in netwerken werken. Dicht bij de consument (die het zelf 'maak') of in supermarkten 2.0. Ja ik zie in de toekomst dat Supermarkten een netwerk van 'kleine fabriekjes' gaan worden. Niks geen handel of vastgoed. Gewoon maken dicht bij de consument. Voor high-tech ondermers en innovators liggen hier de kansen. In 2014 start de echte lente die het startpunt wordt van de 6e cyclus van kondratief.

Klein is het nieuwe groot. Gedistribueerd en vernet dat wel. The internet of food gaat er komen (en the Internet of the Human Body). Een volledige integratie van veel kleine productie(technologie) fysiek (logistiek) en digitaal verbonden. Wel met zijn allen in beweging blijven, blijven versnellen, en aan de slag gaan #DOEN dus. Aan ideetjes of geouwehoer op internet hebben we niks.

PS snappen mijn volgers nu waarom we Jeoffrey van SpinId een wildcard hebben gegeven voor TEDxBinnenhof 2014.

PPS denk je nog in groot en macht? Vergeet het dan maar. Ook olietankers kunnen zinken. De toekomst bestaat uit zodiacs die met elkaar in verbinding staan en snel en flexibel kunnen zwermen.

PPPS nog een laatste voorspelling dan maar. Wij gaan in het westen met nieuwe technologie aan de slag en herontdekken de kennis van de oude chinezen en medicijnmannen en gaan zo tot nieuwe gezonde producten komen en preventieve medicijnen (smartness from nature). Juist op het moment dat China steeds meer op het rijke westen wil gaan lijken. Ying & Yang dus. Twee lichamen die om elkaar heendraaien zoals in een lorens beweging. Ik zie het. Jullie ook?

Reacties

Populaire posts van deze blog

In het Zonnetje gezet: Het gelijk (in mijn ogen) van Katans mening rondom voedingswetenschappen.

Blogger stopped. See new sites at : www.food4innovations.blog and www.wouterdeheij.com

Food inc. en de discussie op Foodlog over ons eetsysteem