Duurzaamheid is de balans tussen Efficiency & Resilience (Bernard Lietaer) - part 2

Een paar jaar geleden zag ik een filmpje van Bernard Lietaer. Ik was gelijk fan. Lietaer's visie is dat verduurzaming eigenlijk het proces is waarbij we moeten zoeken naar een optimale balans tussen efficiency (grootschaligheid) en diversiteit of veerkrachtbaarheid (resilience). Lietaer projecteert model dit op het bank en monetaire systemen. Hij is duidelijk geïnspireerd door de natuur. In de natuur is een mono-cultuur** gevaarlijk hoe efficiënt ook. Bij sectoren in de reële economie geldt dit ook denk ik. We hebben 'afgesproken' dat we geen monopolies willen hebben, me wel staan wel toe dat er oligopolie ontstaan. Ik vraag me al lang af of dat niet net zo slecht is. Afgelopen week bij EZ ontstond een heel kleine discussie hierover, en daar heb ik het gevoel gekregen dat de ambtenaren aldaar dit punt niet zien. Enorm zenuwachtig werd ik daarvan. Als je niet ziet wat er speelt, ga je ook niet handelen cq anticiperen op deze toekomstige veranderingen.

Ik heb vanochtend vroeg gekeken naar VPRO's Tegenlicht. Neem 45 minuten de tijd om te kijken naar "de biecht van de bankier". Natuurlijk gaat het over een 'saai' onderwerp (of toch niet). Banken en geld en de crisis. Maar het is een belangrijk onderwerp. In deze uitzending zit een paar sterke waarschuwingen. Gemeenten en pensioenfondsen gaan het in de komende 10 jaar lastig krijgen doordat ze op 'verrotte' producten zitten (waaronder renteswaps). Ik was er al bang voor. En de oorzaak dat deze gemeenten en pensioenfondsen met dit soort slechte producten zitten, ligt onder andere in de incompetentie ('muppets') bij deze organisaties. Het zal niet ;-(

Het grote -de monocultuur- moeten we laten doorbestaan zegt Lietaer. Maar daarnaast moeten parallel kleine nieuwe systemen ontwikkelen. Nieuwe lokale munten, lokale zorg, lokaal voedsel, etc. Zorg dus voor meer lokaal en klein. Kortom laat zodiacs los vanaf de olietanker. Graag wel innovatieve en duurzame zodiacs overigens, zodiacs 2.0 dus. Uiteindelijk zorgt dit voor een veel stabieler systeem. Op zoek naar meer veerkracht dus. Beste EZ hou oog voor dit fenomeen, en ga er naar handelen. Laat groot even zijn gang gaan, stimuleer diversiteit, en stimuleer paralel klein en lokaal. Darwinistisch dus zegt mijn partner Bert. De blauwdruk staat hier.

** en daarom was ik geen fan van Aalt Dijkhuizen. Hij ging alleen voor groot en efficiënt en daarmee dus voor een voedsel 1.0 systeem. Zal zijn opvolger dit beter doen? Ik hoop het. Maar betwijfel het ook. Tragedy of the commons dus voorlopig nog. ;-(