Tinkebell - SAVE OUR CHILDREN : het onderwerp "extractie van fosfaat" blijft belangrijk, the story continues

Al bijna twee en een half jaar geleden maakte ik met Katinka (aka Tinkebell) de fosfaat-film "Save our Children". Katinka probeerde mijn 'zwarte' voorspelling "fosfaat raakt binnenkort op, we spoelen het met onze pies en poep naar de zee, en zonder kunstmest/fosfaat kunnen we niet 7-9 miljard mensen voeden" te ontkrachten in die film, wat niet echt lukte. Wat wel goed gelukt is, is om met deze film het onderwerp een stukje hoger op de politieke ladder te krijgen. Dion Graus -van de verkeerde partij natuurlijk- diende een motie in over het onderwerp.

Op dit blog heb ik een stuk of acht artikelen gewijd aan dit onderwerp, en ik heb nog een paar blogjes in de maak. Eentje gaat natuurlijk over de mogelijke oplossingsrichtingen. Al zijn het eigenlijk geen werkelijke oplossingen voor het probleem, maar eerder maatregelen die we kunnen treffen waardoor het probleem uitgesteld wordt, en we dus langer in de penthouse van de piramide van Maslow (uitspraak van Jan Peter van Doorn) kunnen leven. Anderen inspireren om ook over dit onderwerp -extractie van essentiële grondstoffen zoals fosfaat- na te denken of ook te schrijven zie ik vooralsnog als een van mijn privé doelen.

Alle mineralen waar we verslaafd aan zijn die we uit de bodem 'extraheren' (dus die we via een mijnbouw proces uit aardlagen halen waarin deze component geconcentreerd zit), gaan vroeg of laat tot uitdagen leiden. De belangrijkste op dit moment zijn aardolie en fosfaat, al mogen we ook sporen-elementen zoals kalium, zink, seleen, molybdeen en borium ook niet vergeten. De eerste twee (olie en fosfaat) zijn 'op' op een tijdschaal van 1 a 2 generaties (30-120 jaar)**. Aan de vooravond van het nieuwe jaar 2016, voel ik de behoefte om zowel over fosfaat als over olie nog wat stukjes te schrijven.

Vanochtend op Foodlog een mooie reactie van Jos:

Dezelfde, is het eerste wat in me opkomt. Uitkomst ook dezelfde. Inhoud dezelfde, discussie gaat hetzelfde, je schiet er niets mee op. De analyse van Hendrik is juist, maar dat wil niet zeggen dat de anderen geen gelijk hebben. Ze zoeken naar andere wegen die ons wellicht wat meer tijd geven. Misschien ook niet, maar om te beginnen zal wie niet zoekt nooit vinden. Je mag de mens toch niet zijn hoop ontnemen Hendrik? Dan kun je beter ophouden met ademhalen. Huib geeft ergens aan om heel andere reden bio te boeren dan het oplossen van de problemen voor de mensheid, lijkt me heel verstandig en realistisch. Niet elke bioboer beweert de wereldproblemen op te lossen Hendrik, velen doen het uit overtuiging, net als jij in je moestuin.  

Velen van ons denken na over zaken die tijd kopen, wie met een klein beetje kunstmest toe kan (Dirk Zavel) verlengt de tijd met beschikbaarheid van kunstmest twee of misschien wel drie keer, hetzelfde geldt voor fossiel. Dat het einde uiteindelijk niet anders is, is geen reden om die pogingen tot besparing af te doen als nutteloos Hendrik. En gebruikers van welke nutriënten uit de directe omgeving dan ook, inclusief rundvlees/melkbedrijven met zogenaamde gesloten kringloop moeten zich realiseren dat hun systemen het wellicht langer volhouden, maar dat perpetuum mobiles niet bestaan in landbouw en veeteelt. Wie dat wel beweert vertelt inderdaad sprookjes. Huib zei: "Bij een langzaam dalende bodemvoorraad kan verbazend lang doorgeboerd worden". 

Kernachtig lijkt mij. En Hendrik roept: "Schiphol dicht...." etc. Allemaal hetzelfde, Schiphol dicht of minder lekkende kringlopen, het einde wordt er niet anders mee, alleen maar verder weg. Kun je nog gaan kissebissen over wat meer of minder helpt, maar die discussie is eigenlijk maar van beperkte waarde. Volgens Smil moet het 100X minder, dus ga er maar aan staan.  

Tot slot is er natuurlijk Malthus nog. Hij is in deze draad nog niet voorbij gekomen. Efficiency en productieverbeteringen hebben steeds geleid tot meer tweebeners. Meer tweebeners dan er zonder de truukendoos, die groene revolutie heette na de oorlog, ooit van deze planeet kunnen eten. Nu al. Maak je geen illusies, het idee van kunstmest ontstond als gevolg van een oorlog, maar zonder kunstmest wordt het oorlog. En dat, Dick, is inderdaad een heel ander discours. Huib zegt 80 tot 100 jaar. Zou kunnen, misschien is het langer, misschien korter. Wat het ook is, het is kort, het is namelijk net zo lang als dat het spul al bestaat.  

Voorlopig is het nog feest en kost de diesel in je trekker minder dan een euro per liter. Laten we het heden maar heel snel gaan gebruiken om ons voor te bereiden op de toekomst, want er gebeurt nog helemaal niets. Alle ideeën zijn welkom, maar luister voordat je roept dat je het Ei van Columbus voor de planeet hebt uitgevonden even naar de theorieën van Kaput, dat werkt vaak heel ontnuchterend. De boodschap is niet altijd even tactisch verpakt, maar dat zal de Groningse volksaard zijn. 

Voorspoedig 2016. Het goede voornemen zou hier moeten zijn om niet per se gelijk te krijgen, maar om aan daadwerkelijke vooruitgang te werken. Het gaat niet om het spelletje, maar om de uiterst belangrijke knikkers. 

** met 'op' bedoel ik : verdunt en wegspoel naar de oceaan of diep in de bodem. Natuurlijk raken deze atomen niet echt op.